Een ‘War and Society’-geschiedenis van de Tachtigjarige Oorlog

Abstract

In this review article, Pepijn Brandon discusses Petra Groen (ed.), De Tachtigjarige Oorlog. Van opstand naar geregelde oorlog 1568-1648 (The Eighty Years War: From Revolt to All-Out War 1568-1648). The main strength of this work lies in its outspoken endorsement of a ‘War and Society’ approach to the Dutch Revolt, freeing military history from its old-fashioned, often nationalist and militarist streak, and focusing attention on the interaction between the military struggle and society at large. However the possibilities for reinterpretation offered by this approach are not fully grasped, and the gaps in our knowledge of the Revolt that become apparent from this synthesis frequently remain under-explored. Why do we still know so little about the motivations of ‘ordinary soldiers’ in the rebel army? Were military factors the main determinant in the eventual separation between North and South? In what ways did war influence the character of the new state? A more consistent application of a ‘War and Society’ approach would help to integrate these old questions in a new interpretative framework.In dit recensie-artikel bespreekt Pepijn Brandon het onder redactie van Petra Groen verschenen De Tachtigjarige Oorlog. Van opstand naar geregelde oorlog 1568-1648. De kracht van deze overzichtsstudie ligt in de toepassing van een uitgesproken ‘War and Society’-benadering, die de militaire geschiedenis ontdoet van haar ouderwetse, vaak nationalistische en militaristische insteek en de aandacht richt op de samenhang tussen oorlog en maatschappij. Maar de mogelijkheden voor herinterpretatie die deze benadering van de Opstand biedt, worden niet volledig benut, en de lacunes in onze kennis die deze studie blootlegt, blijven vaak onbenoemd. Waarom weten we nog zo weinig over de motieven van ‘de gewone soldaat’ in het rebellenleger? Hoe doorslaggevend waren militaire factoren in de uiteindelijke scheiding tussen Noord en Zuid? En op welke manieren beïnvloedde de oorlog het karakter van de nieuwe staat? Een consequente toepassing van de ‘War and Society’-benadering maakt het mogelijk deze oude vragen in te passen in een nieuw betoog.